جراحی سوراخ مرکزی شبکیه
شبکیه یک پرده بسیار نازک و داخلی ترین لایه از بافت های کره چشم محسوب می شود. این بافت حساس ترین و مهمترین بافت چشم در دریافت و پردازش نور و ارسال پیام به عصب چشم می باشد. مرکز شبکیه ناحیه ای به نام ماکولا (رنگدانه زرد) وجود دارد که دقیق ترین آرایش سلول های شبکیه در این ناحیه قرار دارد و مسئول اصلی دقت بینایی و دید دور می باشد.
دلیل سوراخ مرکزی شبکیه چیست؟
در یک فرد به طور طبیعی ارایش سلول های ماکولا به صورت کاملا صاف و منظم می باشد تا بتوانند وظایف خود را به درستی انجام دهند. اما در برخی موارد به علل مختلف در این ناحیه سوراخ کامل (تمام ضخامت) ایجاد می شود. تصویربرداری OCT به راحتی چنین اختلالی را به جراح نشان می دهد.
علت بروز سوراخ مرکزی شبکیه چیست؟
سوراخ شدن مرکز شبکیه علل مختلفی دارد.
در برخی موارد علت آن کاملا مشخص است: برای مثال بدنبال ضربه به چشم
اما در برخی موارد فرد سابقه هیچ مشکلی را نداشته و به تدریج طی چندین ماه یا چندین سال دید به مرور کاهش می یابد. در این موارد علت اصلی آن افزایش سن است. با افزایش سن ژل داخل چشم(زجاجیه) ابکی شده و به مرور از سطح شبکیه جدا می شود اما گاهی اتصالات غیرطبیعی با سطح شبکیه باقی می ماند که سبب نیروهای غیرطبیعی بر سطح شبکیه و ایجاد سوراخ در مرکز آن می شوند.
چه روشهایی جراحی برای سوراخ مرکزی شبکیه وجود دارد؟
اگر جراحی آب مروارید انجام نشده باشد، ابتدا آب مروارید عمل شده و در داخل چشم لنز کارگذاشته می شود. سپس برای بستن سوراخ مرکزی شبکیه باید از طریق جراحی ویترکتومی وارد چشم شد و با تکنیک های مختلف جراحی سعی در آزاد کردن نیروهای مسبب و تسهیل به هم رسیدن لبه های سوراخ شد. در پایان جراحی، جهت با ثبات نگه داشتن وضعیت داخل کره چشم از تزریق هوا یا گاز یا تامپون استفاده می شود.
پاسخ به این سوال به فاکتورهای متعددی بستگی دارد که مهمترین آن مدت زمان و اندازه سوراخ مرکزی شبکیه است. هر چه سوراخ کوچکتر باشد و از ایجاد آن زمان کمتری گذشته باشد احتمال بهبود آن با روش های جراحی بیشتر است. در مراحل زودرس که سوراخ هنوز تمام ضخامت را درگیر نکرده، احتمال بهبود خود به خود آن نیز وجود دارد. جراح با توجه به عکس OCT شما را در جریان وضعیت سوراخ قرار خواهد داد.
در صورت قابل انجام بودن جراحی، وظیفه جراح بستن سوراخ مرکزی شبکیه می باشد. میزان موفقیت در این عمل بسته به وضعیت سوراخ دارد. در سوراخ های کوچک میزان بسته شدن حدود 90 درصد و در سوراخ های بزرگ کمتر از 20 درصد می باشد. این احتمال توسط جراح با بیمار در میان گذاشته می شود.در بسیاری از بیماران (ولی نه همه آن ها) بعد از بسته شدن سوراخ مرکز شبکیه، شبکیه شروع به بازسازی خود می کند و به مرور طی 6 الی 12 ماه لایه های مختلف شبکیه مدام در حال شکل گیری می باشند. در این بیماران، بهبود دید در حد 10 الی 20% و یا حتی بیشتر پس از گذراندن این مدت قابل انتظار است.
متاسفانه بله. مطالعات نشان داده اند که بطور میانگین در 10 درصد از موارد سوراخ شدن مرکز شبکیه، چشم دیگر نیز درگیر می شود ولی ممکن است سیر پیشرفت دو چشم با یکدیگر متفاوت باشد.
با توجه به اینکه در این نوع جراحی حین عمل ویترکتومی انجام شده تزریق گاز یا هوا یا تامپون صورت می گیرد بیمار باید وضعیت خاصی را طبق دستور پزشک رعایت نماید که معمولا به مدت 3 الی 5 روز توصیه می شود.پرهیز غذایی خاصی ندارد. استحمام و تماس آب با چشم تا 7 روز انجام نشود.
معاینه در هفته های اول با فواصل اندک انجام می شود و به مرور فواصل معاینات زیاد می شوند.
بعد از به ثبات رسیدن وضعیت شبکیه، پیگیری هر 6 ماه و سپس سالیانه توصیه می شود.
کلام آخر : سوراخ مرکزی شبکیه
سوراخ شدن مرکز شبکیه عمدتا به علت افزایش سن رخ می دهد. هر چه اندازه سوراخ کوچکتر باشد و مدت زمان کمتری از ایجاد آن گذشته باشد، احتمال بسته شدن آن بدنبال جراحی افزایش می یابد.
درحصول نتیجه نهایی جراحی شبکیه برخی موارد به بیمار مربوط می شود (معاینات به موقع و وضعیت گیری مناسب پس از عمل) برخی موارد به جراح مربوط می شود (جراحی صحیح و اصولی) و برخی موارد نه در اختیار بیمار هست و نه در اختیار جراح (بازسازی بافت حساس شبکیه) و باید پس از انجام تلاش ها بر خدا توکل نمود و نتیجه را به او سپرد.
(یا من اسمه دوا و ذکره شفا)
021-91693456
info@drmirghorbani.com
قائمشهر ابتدای خیابان ساری مجتمع دریای نور طبقه ۴ واحد۴۰۵
09309409301